Ustawa Prawo Budowlane
z dnia 7 lipca 1994 roku
(Dz. U. Nr 89 z 1994 r. poz. 414 z pózniejszymi zmianami)
art. 57
1. Do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie inwestor jest obowiązany dołączyć:
4) protokoły badań i sprawdzeń przewodów kominowych
art. 62
1. Obiekty budowlane powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę:
1) okresowej kontroli co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego:
c) instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych)
6. Kontrolę stanu technicznego przewodów kominowych o których mowa w ust. 1 pkt. 1 c), powinny przeprowadzać:
1) Osoby posiadające kwalifikacje mistrza kominiarskiego w rzemiośle kominiarstwo - w odniesieniu do przewodów dymowych oraz grawitacyjnych przewodów spalinowych i wentylacyjnych
2) osoby posiadające uprawnienia budowlane odpowiedniej specjalności - w odniesieniu do przewodów kominowych, o których mowa w pkt l, oraz do kominów przemysłowych, kominów wolno stojących oraz kominów lub przewodów kominowych, w których ciąg kominowy jest wymuszony pracą urządzeń mechanicznych
art.70
1. Właściciel, zarządca lub użytkownik obiektu budowlanego, na którym spoczywają obowiązki w zakresie napraw, określone w przepisach odrębnych lub umowach, są obowiązani w czasie lub bezpośrednio po przeprowadzonej kontroli stanu technicznego obiektu budowlanego lub jego części, usunąć stwierdzone uszkodzenia oraz uzupełnić braki, które mogłyby spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska, a w szczególności katastrofę budowlaną, pożar, wybuch, porażenie prądem elektrycznym albo zatrucie gazem.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji
z dnia 16 sierpnia 1999r.
w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych.
(Dz. U. Nr 74 z 1999r. poz. 836)
Rozdział 7
Użytkowanie kanałów i przewodów spalinowych oraz dymowych
§25
1. Kanały i przewody spalinowe w okresie ich użytkowania powinny zapewniać możliwość odprowadzania spalin powstałych w procesie spalania paliw, zgodnie z założonymi warunkami.
2. Kanały i przewody dymowe powinny w okresie ich użytkowania zapewniać możliwość odprowadzania dymu powstałego w procesie spalania paliw stałych, zgodnie z założonymi warunkami.
§26
1. Kanały i przewody spalinowe oraz dymowe w budynku powinny być utrzymywane w stanie technicznym zapewniającym skuteczne i niezawodne ich funkcjonowanie.
2. W okresie użytkowania kanałów i przewodów, o których mowa w ust. 1, należy zapewniać:
1) ich drożność oraz szczelność,
2) realizację planu remontów przez osoby posiadające kwalifikacje, o których mowa w art. 62 ust. 6 ustawy Prawo Budowlane.
3) nadzór nad realizacją robót konserwacyjnych, napraw i wymian oraz nadzór nad wykonawstwem usług związanych z realizacją zaleceń wynikających z okresowych kontroli w lokalach,
4) realizację zaleceń pokontrolnych wydawanych przez upoważnione organy kontroli i nadzoru,
5) w razie uzasadnionej potrzeby - kontrolę stanu technicznego tych kanałów i przewodów.
§27
Wprowadzanie jakichkolwiek zmian w kanałach i przewodach spalinowych lub dymowych w lokalu wymaga wcześniejszego uzyskania zgody właściciela budynku.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim muszą odpowiadać budynki i ich usytuowanie
z dnia 12 kwietnia 2002 (Dz. U. Nr 75 poz. 690 z dnia 15.06.2002r.)
Rozdział 5
Przewody kominowe
§140
1. Przewody (kanały) kominowe w budynku: wentylacyjne, spalinowe i dymowe, prowadzone w ścianach budynku, w obudowach, trwale połączone z konstrukcją lub stanowiące konstrukcje samodzielne, powinny mieć wymiary przekroju, sposób prowadzenia i wysokość, stwarzające potrzebny ciąg zapewniający wymaganą przepustowość, oraz spełniające wymagania zawarte w Polskich Normach dotyczących wymagań technicznych dla przewodów kominowych oraz projektowania kominów.
2. Przewody kominowe powinny być szczelne i spełniać warunki określone w § 266.
§141
Zabrania się stosowania:
1) grawitacyjnych zbiorczych przewodów spalinowych i dymowych, z zastrzeżeniem § 174 ust. 3,
2) zbiorczych przewodów wentylacji grawitacyjnej,
3) indywidualnych wentylatorów wyciągowych w pomieszczeniach, w których znajdują się wloty do przewodów spalinowych.
§142
1. Przewody kominowe powinny być wyprowadzone ponad dach na wysokość zabezpieczającą przed niedopuszczalnym zakłóceniem ciągu.
2. Wymaganie ust. 1 uznaje się za spełnione, jeżeli wyloty przewodów kominowych zostaną wyprowadzone ponad dach w sposób określony Polską Normą dla kominów murowanych.
3. Dopuszcza się wyprowadzanie przewodów spalinowych od urządzeń gazowych z zamkniętą komorą spalania bezpośrednio przez ściany zewnętrzne budynków, przy zachowaniu warunków określonych w §175
§143
1. W budynkach usytuowanych w II i III strefie obciążenia wiatrem, określonych Polskimi Normami, należy stosować na przewodach dymowych i spalinowych nasady kominowe zabezpieczające przed odwróceniem ciągu, przy zachowaniu wymagań § 146 ust.1.
2. Nasady kominowe, o których mowa w ust. 1, należy również stosować na innych obszarach, jeżeli wymagają tego położenie budynków i lokalne warunki topograficzne.
3. Wymagania ust. l i 2 nie dotyczą palenisk i komór spalania z mechanicznym pobudzaniem odpływu spalin.
§144
1. Ściany, w których znajdują się przewody kominowe, mogą być obciążone stropami, pod warunkiem spełnienia wymagań dotyczących bezpieczeństwa konstrukcji, a także jeżeli nie spowoduje to nieszczelności lub ograniczenia światła przewodów.
2. Trzonów kominowych wydzielonych lub oddylatowanych od konstrukcji budynku nie można obciążać stropami ani też uwzględniać ich w obliczeniach jako części tej konstrukcji.
§145
1. Trzony kuchenne i kotły grzewcze na paliwo stałe oraz kominki z otwartym paleniskiem lub zamkniętym wkładem kominkowym o wielkości otworu paleniska kominka do 0,25 m2 mogą być przyłączone wyłącznie do własnego, samodzielnego przewodu dymowego, posiadającego co najmniej wymiary 0,14 x 0,14 m lub średnicę 0,15 m, a w przypadku trzonów kuchennych typu restauracyjnego oraz kominków o większym otworze paleniskowym - co najmniej 0,14 x 0,27 m, przy czym dla większych przewodów o przekroju prostokątnym należy zachować stosunek wymiarów boków 3:2.
2. Piece na paliwo stałe, posiadające szczelne zamknięcie, mogą być przyłączone do jednego przewodu kominowego dymowego o przekroju co najmniej 0,14 x 0,14 m lub średnicy 0,15 m, pod warunkiem zachowania różnicy poziomu włączenia co najmniej 1,5 m oraz nieprzyłączania więcej niż 3 pieców do tego przewodu.
3. Piece, o których mowa w ust. 2, usytuowane na najwyższej kondygnacji powinny być przyłączone do odrębnego przewodu dymowego.
4. Przyłączenia urządzeń gazowych do przewodów spalinowych powinny odpowiadać warunkom określonym w § 174 i 175.
§146
1. Wyloty przewodów kominowych powinny być dostępne do czyszczenia i okresowej kontroli, z uwzględnieniem przepisów § 308.
2. Przewody spalinowe i dymowe powinny być wyposażone, odpowiednio, w otwory wycierowe lub rewizyjne, zamykane szczelnymi drzwiczkami, a w przypadku występowania spalin mokrych - także w układ odprowadzania skroplin.
§ 174
1. Grzewcze urządzenie gazowe, jak kotły, ogrzewacze pomieszczeń, grzejniki wody przepływowej, niezależnie od ich obciążeń cieplnych, powinny być połączone na stałe przewodami z indywidualnymi kanałami spalinowymi, z zachowaniem wymagań Polskich Norm dotyczących poszczególnych typów urządzeń gazowych.
2. Przewody i kanały spalinowe odprowadzające spaliny od urządzeń gazowych na zasadzie ciągu naturalnego powinny posiadać przekroje wynikające z obliczeń oraz zapewniać podciśnienie ciągu w wysokości odpowiedniej dla typu urządzenia i jego mocy cieplnej.
3. Dopuszcza się stosowanie zbiorczych przewodów systemów powietrzno-spalinowych przystosowanych do pracy z urządzeniami z zamkniętą komorą spalania, wyposażonymi w zabezpieczenia przed zanikiem ciągu kominowego.
4. Dopuszcza się stosowanie indywidualnych przewodów powietrznych i spalinowych jako zestawu wyrobów służących do doprowadzenia powietrza do urządzenia gazowego i odprowadzenia spalin na zewnątrz.
5. Dopuszcza się w pomieszczeniu kotłowni przyłączenie kilku kotłów do wspólnego kanału spalinowego w przypadku:
1) kotłów pobierających powietrze do spalania z pomieszczenia, pod warunkiem zastosowania skrzyniowego przerywacza ciągu lub wyposażenia kotłów w czujniki zaniku ciągu kominowego wyłączających równocześnie wszystkie kotły,
2) wykonania dla kotłów z palnikami nadmuchowymi przewodu spalinowego o przekroju poprzecznym nie mniejszym niż 1,6 sumy przekrojów przewodów odprowadzających spaliny z poszczególnych kotłów, a także wyposażenie wylotu przewodu spalinowego w czujnik zaniku ciągu kominowego, wyłączającego równocześnie wszystkie kotły.
6. Przewody i kanały spalinowe, odprowadzające spaliny od kotłów, powinny być dostosowane do warunków pracy danego typu urządzeń oraz spełniać wymagania określone w Polskiej Normie dotyczącej kotłów grzewczych wodnych.
7. Przewody i kanały spalinowe odprowadzające spaliny od urządzeń gazowych, z wyłączeniem kotłów, powinny spełniać następujące wymagania:
1) przekroje poprzeczne przewodu, a także kanału spalinowego powinny być stałe na całej długości,
2) długość pionowych przewodów spalinowych powinna być nie mniejsza niż 0,22 m, a przewodów poziomych ułożonych ze spadkiem co najmniej 5% w kierunku urządzenia - nie większa niż 2 m,
3) długość kanału spalinowego mierzona od osi wlotu przewodu spalinowego do krawędzi wylotu kanału nad dachem powinna być nie mniejsza niż 2 m,
4) wyloty kanałów spalinowych, jeżeli wynika to z warunków pracy urządzeń, powinny być zaopatrzone w wywietrzniki dobrane do ilości spalin, długości odcinków pionowych, położenia w określonej strefie wiatrowej i warunków lokalnych.
8. Dopuszcza się instalowanie przepustnic w przewodach odprowadzających spaliny z poszczególnych urządzeń, jeżeli ich działanie nie zakłóca przepływu spalin.
9. Urządzenia gazowe wyposażone w palniki nadmuchowe powinny być połączone przewodami z kanałami spalinowymi, których przekroje należy dobierać z uwzględnieniem nadciśnień występujących w komorach spalania tych urządzeń.
10. Nad urządzeniami gazowymi typu restauracyjnego z odprowadzeniem spalin do pomieszczenia należy umieszczać okapy odprowadzające te spaliny do kanałów spalinowych, przy czym dla urządzeń o mocy cieplnej większej niż 30 kW należy instalować czujniki, wyłączające urządzenie w przypadku zaniku ciągu kominowego.
§ 175
1. Indywidualne koncentryczne przewody powietrzno-spalinowe lub oddzielne przewody powietrzne i spalinowe od urządzeń gazowych z zamkniętą komorą spalania mogą być wyprowadzone przez zewnętrzną ścianę budynku, jeżeli urządzenia te mają nominalną moc cieplną nie większą niż:
1) 21 kW - w wolno stojących budynkach jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej,
2) 5 kW - w pozostałych budynkach mieszkalnych.
2. Wyloty przewodów, o których mowa w ust. 1 pkt 2, powinny znajdować się wyżej niż 2,5 m ponad poziomem terenu.
3. Odległość między wylotami przewodów, o których mowa w ust. 1, powinna być nie mniejsza niż 3 m, a odległość tych wylotów od najbliższej krawędzi okien i ryzalitów przesłaniających nie mniejsza niż 0,5 m.
4. W budynkach produkcyjnych i magazynowych oraz halach sportowych i widowiskowych nie ogranicza się nominalnej mocy cieplnej urządzeń z zamkniętą komorą spalania, od których indywidualne koncentryczne przewody powietrzno-spalinowe lub oddzielne przewody powietrzne i spalinowe są wyprowadzone przez zewnętrzną ścianę budynku, jeżeli odległość tej ściany od granicy działki budowlanej wynosi co najmniej 8 m, a od ściany innego budynku z oknami nie mniej niż 12 m, a także jeżeli wyloty przewodów znajdują się wyżej niż 3 m ponad poziomem terenu.
§ 266
1. Przewody spalinowe i dymowe powinny być wykonane z materiałów niepalnych.
2. Przewody lub obudowa przewodów spalinowych i dymowych powinny spełniać wymagania określone w Polskiej Normie dotyczącej badań ogniowych małych kominów.
3. Dopuszcza się wykonanie obudowy, o której mowa w ust. 2, z cegły pełnej grubości 12 cm, murowanej na zaprawie cementowo-wapiennej, z zewnętrznym tynkiem lub spoinowaniem.
4. Między wylotem przewodu spalinowego i dymowego a najbliższym skrajem korony drzew dorosłych należy zapewnić zachowanie odległości co najmniej 6 m, z zastrzeżeniem § 271 ust. 8.
§308
1. W budynkach o dwóch lub więcej kondygnacjach nadziemnych należy zapewnić wyjście na dach co najmniej z jednej klatki schodowej, umożliwiające dostęp na dach i do urządzeń technicznych tam zainstalowanych.
2. W budynkach wysokich (W) i wysokościowych (WW) wyjścia, o których mowa w ust. 1, należy zapewnić z każdej klatki schodowej.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji
z dnia 16 czerwca 2003 roku
w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów
(Dz.U.Nr 121 poz.1138 z dnia 11 lipca 2003 r.)
art.70
Rozdział 7
Instalacje i urządzenia techniczne
§ 30.
1. W obiektach w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego, usuwa się zanieczyszczenia z przewodów dymowych i spalinowych.
1) od palenisk zakładów zbiorowego żywienia i usług gastronomicznych - co najmniej raz w miesiącu, jeżeli przepisy miejscowe nie stanowią inaczej;
2) od palenisk opalanych paliwem stałym nie wymienionym w pkt 1 - co najmniej cztery razy w roku;
3) od palenisk opalanych paliwem płynnym i gazowym nie wymienionym w pkt 1 - co najmniej dwa razy w roku.
2. W obiektach, o których mowa w ust. 1, usuwa się zanieczyszczenia z przewodów wentylacyjnych co najmniej raz w roku, jeżeli większa częstotliwość nie wynika z warunków użytkowych.
KOMUNIKAT
Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Poznaniu
Do właścicieli i zarządców obiektów budowlanych
Informuję, że w dniu 10 maja 2007 r. uchwalona została nowelizacja ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw. Akt ten został ogłoszony 5 czerwca 2007 r. w Dzienniku Ustaw Nr 99 poz. 665. Nowelizacja ta dotyczy użytkowania obiektów budowlanych, a zainicjowana została po katastrofach budowlanych ze stycznia i lutego 2006 r. Wprowadzono następujące zmiany, które mają na celu podniesienie poziomu bezpieczeństwa obiektów budowlanych.
1)
Nałożone na właścicieli i zarządców określone w art. 61 obowiązki utrzymania i użytkowania obiektu budowlanego w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska, zgodnie z zasadami o których mowa w art. 5 ust. 2 w związku z wymaganiami art. 5 ust. 1 pkt 1-7 uzupełniono poprzez dodanie obowiązku zapewnienia bezpiecznego użytkowania obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych oddziałujących na obiekt.
Zaliczono do nich czynniki związane z działaniem człowieka lub sił natury, takich jak: wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, osuwiska ziemi, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, pożary lub powodzie, w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, mogące spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska.
Przy czym istotnym jest tu zdefiniowanie przez ustawodawcę zakresu odpowiedzialności właścicieli i zarządców jako „dochowanie należytej staranności”. W tym stanie prawnym ww. podmioty odpowiadają za bezpieczne użytkowanie obiektu nie tylko w kontekście jego sprawności technicznej, ale także w przypadku oddziaływania na ten obiekt wyszczególnionych powyżej czynników zewnętrznych.
W świetle powyższego do obowiązków ww. podmiotów z pewnością należeć będzie np. usuwanie z dachu nadmiaru śniegu czy reagowanie na intensywne opady atmosferyczne, które naruszyły np. stateczność skarp budowli ziemnych czy elementów konstrukcyjnych budowli.
2)
Dokonano rozszerzenia treści art. 62 ust. 1 poprzez nałożenie przeprowadzania przez właścicieli i zarządców, co najmniej dwa razy w ciągu roku, w terminach do 31 maja oraz do 30 listopada, obowiązkowych kontroli stanu technicznego budynków o powierzchni zabudowy przekraczającej 2000 m2 oraz innych obiektów budowlanych o powierzchni dachu przekraczającej 1000 m2.
Dodatkowo w przepisie tym ustawodawca nałożył na osobę przeprowadzającą ww. kontrolę obowiązek bezzwłocznego pisemnego zawiadomienia właściwego organu o dokonaniu tych czynności.
3)
Rozszerzono treść4) art. 62 ust. 1 poprzez wprowadzenie obowiązku przeprowadzania przez właścicieli i zarządców kontroli bezpiecznego użytkowania obiektu budowlanego, w przypadku wystąpienia czynników i okoliczności, o których mowa w art. 61 pkt 2.
Zauważyć należy, że co prawda katalog wymienionych w tym przepisie czynników zewnętrznych oddziałujących na obiekt nie jest katalogiem zamkniętym, lecz użyte przez ustawodawcę sformułowanie, iż są to czynniki, „w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, mogące spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska” w sposób wystarczający doprecyzowuje tę kwestię.
5)
Wprowadzono rozszerzenie treści art. 66 umożliwiając reagowanie właściwemu organowi nadzoru budowlanego w przypadku stwierdzenia, że obiekt budowlany może zagrażać6) życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia lub środowiska.
Dotychczas organy nadzoru budowlanego mogły reagować gdy opisane zagrożenia wynikały ze sposobu użytkowania obiektu.
7)
Ustawodawca rozszerzył treść8) art. 70 ust. 2, poprzez nałożenie na organy nadzoru budowlanego obowiązku bezzwłocznego przeprowadzenia kontroli obiektu budowlanego w celu potwierdzenia usunięcia stwierdzonych uszkodzeń oraz uzupełnienia braków, o których mowa w art. 70 ust. 1.
Czynności te będą reakcją właściwego organu nadzoru budowlanego na otrzymaną kopię protokołu, z której wynikać będzie wywiązanie się właściciela, zarządcy lub użytkownika obiektu budowlanego poprzez usunięcie uszkodzeń lub braków, które mogłyby spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia bądź środowiska, a w szczególności katastrofę budowlaną, pożar, wybuch, porażenie prądem elektrycznym albo zatrucie gazem.
9)
W stosunku do osób, które nie będą wywiązywały się z ww. obowiązków do omawianej ustawy wprowadzony został dodatkowy przepis – art. 91a., o treści: „Kto nie spełnia, określonego w art. 61, obowiązku utrzymania obiektu budowlanego w należytym stanie technicznym, użytkuje obiekt w sposób niezgodny z przepisami lub nie zapewnia bezpieczeństwa użytkowania obiektu budowlanego, podlega grzywnie nie mniejszej niż 100 stawek dziennych, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku”.
10)
Zasygnalizowania wymaga uregulowanie w ww. zmianie do ustawy kwestii:
Abolicji w stosunku do samowoli budowlanych popełnionych w okresie od 1 stycznia 1995 r. do 10 lipca 2003 r. Określono tam warunki jakie winien spełnić właściciel obiektu budowlanego dla uzyskania decyzji o pozwoleniu na jego użytkowanie.
Uregulowań w zakresie zmian do ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o bezpieczeństwie imprez masowych.
11)
Wszystkie omówione zmiany obowiązują od dnia 20 czerwca 2007 r.
Biorąc pod uwagę powyższe, przypominam właścicielom i zarządcom o obligatoryjnych obowiązkach wynikających z rozdziału 6 ustawy Prawo budowlane w zakresie zapewniania utrzymywania i użytkowania obiektów budowlanych w należytym stanie technicznym i estetycznym oraz nie dopuszczaniu do nadmiernego pogorszenia ich właściwości użytkowych i sprawności technicznej.
Autor dokumentu: Konrad Ochociński